Τα κέρδη και οι παγίδες στις χωριστές φορολογικές δηλώσεις

Μπορεί κάποιοι να επωφεληθούν αλλά και κάποιοι να χάσουν από τις χωριστές δηλώσεις. Πριν οι φορολογούμενοι πάρουν φορολογικό διαζύγιο θα πρέπει να σταθμίσουν τα δεδομένα και να λάβουν τις αποφάσεις τους, διαφορετικά μπορεί να κληθούν να πληρώσουν περισσότερα ενώ ελλοχεύει και ο κίνδυνος των τεκμηρίων. Από την άλλη μπορεί να αποτελεί μια συμφέρουσα λύση στις περιπτώσεις που ο σύζυγος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία. Στις χωριστές δηλώσεις συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Οσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου. Η πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων άνοιξε χθες και η ΑΑΔΕ και οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν το σχετικό αίτημα, έως τις 28 Φεβρουαρίου, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ. Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο μπορούν να γνωστοποιήσουν την επιλογή τους για χωριστή δήλωση αλλά η επιλογή δεν μπορεί να ανακληθεί μετά τη λήξη της προθεσμίας.

Ειδικότερα:

1. Στις χωριστές δηλώσεις δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης (αυτοκίνητα, κατοικίες κ.α) και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων καθενός από τους συζύγους, καθώς βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά ενώ για τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη δήλωση του άλλου συζύγου. Σημειώνεται ότι το τεκμήριο ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης για το άτομο είναι τα 3.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που χρεώνεται στο ζευγάρι στην περίπτωση κοινής δήλωσης. Συνεπώς με βάση τα παραπάνω υπάρχει κίνδυνος κάποιοι να κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο λόγω μη κάλυψης των τεκμηρίων διαβίωσης και του "πόθεν έσχες".
2. Δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο οπότε αν κάποιος έχει έλλειμμα αποδείξεων θα βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή του πέναλτι 22% επί του ποσού που θα λείπει από το όριο του 30%. Στη κοινή δήλωση καλύπτεται αυτόματα ενδεχόμενο κενό από την έναν προς τον άλλο σύζυγο.
3. Στην ατομική επιχείρηση χάνεται το δικαίωμα μεταφοράς της ζημιάς, αν προκύψει διαφορά τεκμηρίων.
4. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα. Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη "συνοίκηση με σύζυγο". Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
5. Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα. Το εισόδημα και οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των προστατευόμενων τέκνων βαρύνουν τον σύζυγο με το υψηλότερο εισόδημα. Αν τα εισοδήματα είναι ίσα, τότε βαρύνουν τον πατέρα. Στην περίπτωση που ένας εκ των δύο γονέων έχει τα γονική μέριμνα το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού.

Του Προκόπη Χατζηνικολάου